maandag 27 april 2015

2015-4-27

                       
 
NET ZO KOUD ALS IN NEDERLAND
 
Voor het mooie weer konden we net zo goed thuis blijven. Briare ligt in midden Frankrijk en er heerst  hier een landklimaat. Het heeft afgelopen winter amper gevroren laat staan gesneeuwd. We hadden onze auto nog ter beschikking en hebben daar veel uitstapjes mee gemaakt. Het weer was niet veel en als het bewolkt is maakt dat elk Frans stadje nog grijzer. Behalve op het  grote plein in Briare. Daar is onze stamkroeg. Bij binnenkomst komt de koffie er direct aan en krijgen wij een hand: ça va? Daarnaast zetelt een prima slager en aan het einde staat de kerk. Midden op het plein is een stambeeld/buste van de grote weldoener van Briare, Jean Felix Bapterosse. Daaromheen worden de eerste viooltjes in het perk al vroeg geplant geplant en staan de mooi gesnoeide boompjes vroeg in het jaar in bloei. Als eerbetoon voor deze geliefde inwoner.
 
                                       
 
EEN RECHTER IN HONGERSTAKING
 
Dit niet alledaagse bericht stond ook in de plaatselijke krant. Bij een loodgieter uit Briare werd in 2011 voor 17000 euro gestolen. De loodgieter ging met zijn vriend, rechter Georges Domergue, wonend in de rue Buyzer 46 ook in Briare (staat allemaal zo genoteerd in de krant) naar de gendarmerie om aangifte te doen. Niet na overleg met de procureur-generaal in Montargis te hebben gehad, die de politie alvast van hun komst verwittigde. Op het bureau kregen ze te horen dat ze de volgende dag maar moesten terugkomen, er was geen tijd. En ja, het telefoontje van de procureur-generaal hadden ze wel gekregen, maar een rechter had geen jurisdictie om de gendarmerie orders te geven voor b.v. een sporenonderzoek. Rechter George staat bekend als een koppig man. Bovendien werd  de loodgieter bejegend met de woorden: wie hij wel niet dacht dat hij was om hulp te vragen aan maar liefst twee magistraten? Kortom het laat zich raden in welke richting het gesprek ging. De rechter diende een klacht in vanwege het niet opvolgen van de instructies van de procureur. De agenten daarentegen beweerden te zijn behandeld als nietsnutten, die nergens voor deugden. De zaak kwam uiteindelijk voor het hof van appel in Orleans. Rechter Georges werd verweten dat hij zijn titel misbruikt heeft in deze zaak. Hij werd gedegradeerd van magistraat 1 naar magistraat 2. Hij liet het er niet bij zitten. Via collega's en de minister van justitie, dat heet hier 'La garde des Sceaux' is de zaak verwezen naar de Raad van State. En om zijn zaak kracht bij te zetten om dit alles te lang ging duren, ging hij in hongerstaking en haalde de pers erbij. Dit heeft geholpen. De raad van State oordeelde dat er grote fouten zijn gemaakt en er komt een nieuw onderzoek door een hof van appel in een ander departement. Na 26 dagen kon de rechter weer eten. Later vertelde de vrouw in de Presse, waar ik altijd mijn plaatselijke krant koop het volgende: Een oudere dame van 90 jaar was een dagje weg en bij thuiskomst was de helft van haar inboedel verdwenen. Met de buurman ging zij naar de gendarmerie om aangifte te doen. Tja, dat kon natuurlijk niet direct. Zij moest zondagochtend maar terugkomen, dan hadden zij tijd.... De gendarmerie in Briare heeft het vast erg druk!
 
                         
 
HET FEEST VAN DOOR
 
Om de opening van het nieuwe seizoen te vieren bedacht de onvolprezen havenmeester van Briare, Dorothé Maas een enorm feest van twee dagen lang. Het begon met een optocht op vrijdag van 26 gepavoiseerde boten, waaronder een stoombootje de Vulcania met stoomorgel, al van verre te horen over de beroemde Pont Canal. Op de eerste boot, die van Door, stonden voorop de notabelen van de VNF, het gemeentebestuur en de burgemeester. Ze mochten de burgemeester bij staan het lint door te knippen en het vaarseizoen te openen. Daarna twee dagen eten en veel animaties rond de Pont Canal. In de plaatselijke krant werd deze dagen als een groot succes genoemd. En met name wordt de havenmeester Dorothé geprezen als organisatrice van het geheel. En dat zal niet meegevallen zijn als vrouw en in een land als Frankrijk verschillende organisaties op één lijn te krijgen. Daarom zijn wij extra trots op onze havenmeester ... de Nederlandse Door.
 
 
 


2015-4-27


ASSEMBLÉE GÉNÉRALE DU CLUB FLUVIAL DE BRIARE, MET DINER!!

In de jachthaven van Briare is plaats voor een ca 65  boten. Met een vaste kern van Franse booteigenaren en enkele verdwaalde buitenlanders. Zij hebben enkele jaren geleden een jachtclub opgericht en organiseren gedurende het hele jaar door activiteiten. In oktober vorig jaar hebben wij het afscheidsdiner van het jaar meegemaakt. Eind maart dit jaar vond de algemene ledenvergadering plaats, waar ook alle plannen voor komend jaar kenbaar werden gemaakt. En zoals goed gebruik afgesloten met een copieus diner met wijn à la volonté als opening van het seizoen. In Parijs waren wij tijdens onze twee jaar overwintering ook lid van de jachtclub daar met dezelfde rituelen. In Briare doet men daar niet voor onder! Richting dessert neemt het aantal decibellen van de tafelgesprekken aanzienlijk toe. Kortom een erg gezellige middag. Één van de activiteiten komend jaar is een uitgebreide borrel met de bewoners van de kade met de mooiste huizen van Briare. Wij liggen met de boot tegenover deze huizen. Deze bijeenkomst is helaas pas eind mei, tot dan wil ik echt niet in Briare blijven. Elsbeth wel, zij had zo graag kennis met haar overburen willen maken. Ze had zo vaak tegen de gesloten luiken van die huizen aangekeken en wie zou daar wonen? Nieuwsgierig is ze helemaal niet....


LES CONFRÉRIES DE PITHIVIERS

Al jaren koop ik elke ochtend in Frankrijk een plaatselijke en een landelijke krant. Zo lees ik in Briare 'La République du Centre', het plaatselijke suffertje. De activiteiten die in elk dorp in de omgeving plaats vinden worden uitgebreid beschreven. De vide-grénier is altijd een groot succes voor de organisatoren, het was mooi weer en de tafels raakten snel leeg. Of de de nog in leven zijnde oud-strijders van de tweede wereldoorlog hebben weer genoten van de repas gourmande in alle amitié en convivialité, oftewel het was gezellig en het smaakte goed. Vandaag viel mijn oog op een artikel over Pithiviers, een stadje van nog geen 9000 inwoners in de Loiret. Het ging over twee genootschappen, Confréries genaamd, die de plaatselijke specialiteiten promoten. De Confrérie du Pithiviers wil het lokale koekje promoten. Na vijf jaar 'dood' te zijn geweest is deze broederschap in 2014 weer nieuw leven in geblazen. Er zijn inmiddels al zes leden tot ridder, 'Chevalier' geslagen, waarvan de vier banketbakkers uit het stadje. Zij hebben gezworen hun vrienden dit koekje te laten eten en dit zelf ook te doen bij alle gelegenheden, dat is hun credo. Op de j.l. gehouden algemene ledenvergadering is besloten in september een wedstrijd te houden wie het beste koekje kan bakken. De andere Confrérie is die van de pain d' épices de Saint-Grégoire de Nicopolis, een hele mond vol, maar het gaat om ... ontbijtkoek. Zij hebben al tien leden en de voorzitster, sorry de Grand Maîtresse van de broederschap heeft grootse plannen. Er is volgens haar ruimte voor nog drie genootschappen. Die van de zwaluwenpaté van Pithiviers, de kaas van Pithiviers met artisjokkenhaar (?) en de plaatselijke honing. Het grote moment voor de Confréries is om op de jaarlijkse landbouwmarkt in het stadje te paraderen in hun kleurrijke outfit. Dit jaar mogen ook de genootschappen uit de omgeving (nog?) meedoen. Zo komen dit jaar de wijnridders van Orleans, die van de rillettes en rillons uit Tour, de Lichonneux de tarte tatin uit  Lamotte-Beuvron, oftewel de omgekeerde appeltaart in dat stadje in Hotel Tatin in 1888 voor het eerst per ongeluk is gebakken. De Chevalliers van de Camembert en de andouillette uit Jargeau en de pâté van stukjes konijn uit de Artois zijn ook welkom. Ze komen allemaal in hun gekleurde gewaden met dito tulband op hun hoofd.

Als je al dit plaatselijke nieuws leest weet je waarom je in Frankrijk bent. Er zijn natuurlijk belangrijkere problemen in dit land, zeker nu. Maar eten en alles wat er om heen hangt, daar gaat het om hier. Ik hou zelf erg van koken, daarom begrijp ik de Fransen!

 
PASEN IN BRIARE
 
Op de wintersport bij skiliften is het altijd dringen. Voordringen is geen kunst, er zitten immers geen remmen op ski's. Fransen zijn er meesters in om van dit ontbrekende onderdeel gebruik te maken! Bij de bakkers in eigen land gedragen zij zich voorbeeldig. Er is meestal een aparte in- en uitgang. Ze staan keurig in de rij tot buiten toe. Heel normaal hier. Op eerste paasdag wordt de rij buiten bij de beste boulanger-patissier van Briare aanzienlijk groter. Iedereen neemt een taartje mee naar huis voor bij de koffie. De patisserie, die ze willen hebben wordt op ingenieuze wijze verpakt met strikken en linten eromheen. Dat kost veel tijd voor de vier verkoopsters.  Niemand die er moeilijk overdoet en vrolijk keuvelend wacht men zijn beurt af.   

zaterdag 25 april 2015

2015-4-25





BRIARE - LE CANAL

Een klein stadje en op het eerste gezicht niks bijzonders, maar met verrassingen. Het stadje ligt ongeveer een 120 km ten zuiden van Parijs op randje Bourgogne en de Loiret. Deze winter hebben wij de boot hier achtergelaten in een haven met een 60 boten en een energieke vrouwelijke Nederlandse havenmeester.  
De eerste verrassing hier is de beroemde brug over de Loire. Rond 1650 was er een kanaal van Briare naar Parijs, om de hoofdstad van alles te voorzien. Vanuit het zuiden vanuit Digoin kon je alleen via de grillige Loire over een honderd kilometer naar Briare toe varen. Een tocht niet zonder gevaren. Een eeuw later werd het Canal lateral à la Loire gegraven vanaf Digoin tot aan Chatillon sur Loire, een paar kilometer van Briare vandaan, maar wel aan de andere kant van de Loire. Een gevaarlijke oversteek was nodig. Er moest soms weken gewacht worden voor dit verantwoord was. Er lagen dan een 200 geladen, let wel niet gemotoriseerde, schepen te wachten aan beide zijden van de rivier op een gunstige waterstand en stroming voor de oversteek. Rond 1880 gaven stoomsleepboten enig soelaas. Maar rond 1890 kwam de definitieve oplossing. Een aquaduct over de Loire. Bij Briare is een verval van bijna 7 meter in de Loire niet ongebruikelijk. Betonnen pijlers zouden het water dan 'te veel ophouden', zodat een soort stuwdam ontstaat met overstromingsgevaar. Metalen pijlers zijn kleiner, even effectief en dat zou dit probleem ondervangen. Staal kwam in die tijd in opkomst, minder dikte nodig ca 2 cm, even sterk als ijzer en bij verwarming een gunstiger uitzettingscoëfficiënt. In de Loire werden 14 stalen waterdichte caissons met behulp van perslucht eronder afgezonken tot ze op de stevige kalklaag verankerd waren. Met deze techniek heeft Gustave Eiffel zich bemoeid. Vandaar dat dit aquaduct later de bijnaam kreeg: de horizontale Eiffeltoren. Op de pijlers kwamen aaneengeklonken stalen bakken van ruim 5 meter breed en 2 meter diep. Over een lengte van 662 meter. Op 16 augustus 1896 voer de eerste boot anoniem er over heen. Geen toeters en bellen. Want in Briare waren ze helemaal niet blij met het aquaduct. Zogenaamd toch bang voor overstromingsgevaar.
Maar meer door het gemis aan reuring en inkomsten van de wachtende boten. Voor de schepen was het een uitkomst. Per dag gingen het hele jaar door een 30 boten heen en weer. Het scheepvaartverkeer was zo druk geworden dat vanaf 3 uur in de ochtend tot 9 uur in de avond over de brug gevaren werd. Dat betekende wel dat dat het aquaduct verlicht moest zijn. In die tijd hadden nog maar 4 steden in Frankrijk elektriciteit. Maar een eigen klein turbinestation zorgde ervoor dat de 60 lantaarns op het aquaduct  konden branden. Tot 2003 was dit pont Canal in Briare van 662 meter het langste aquaduct ter wereld. Toen werd over de Elbe een aquaduct van ruim 900 meter gebouwd. Over beide aquaducten hebben wij gevaren. De mooiste blijft die in Briare met aan beide ingangen Jugendstil obelisken en de 60 versierde lantaarns. Dat hebben ze niet in Duitsland.



VERRASSING VAN DE BANK IN UW NADEEL

Zo gauw wij Frankrijk binnen rijden zoeken wij altijd direct een hypermarché op om te tanken. Het verschil met Nederland is groot. Voor benzine is dat ruim 20 cent per liter. Maar let op.
Als je betaalt met een bankkaart, krijg je de mededeling dat je voor maximaal 120 euro kan tanken. Stel je tankt voor 70 euro, vraagt een bonnetje maar dat is om een duistere reden op het laatst niet mogelijk. Later kijk je op de afschrijvingen en dan blijkt er 120 euro te zijn afgeschreven! En je hebt geen bewijs. Je stuurt direct een email naar de bank, want bellen vanuit buitenland is nog steeds duur. Na 2 dagen krijg je bericht dat dit de normale gang van zaken is(?). Eerst wordt het maximale bedrag afgeschreven, binnen een week wordt dat verrekend met het echte bedrag. En inderdaad na 5 dagen was het bedrag op mijn rekening herzien. Een wel erg omslachtige afwikkeling om te besparen op bankkosten. Het renteverlies is natuurlijk peanuts, maar van al die peanuts zal toch iemand wijzer worden? En als die verrekening uiteindelijk niet plaatsvindt? Kortom "Let Op Uw Saek"!


HET GEHEIM VAN BRIARE

Nog voor de bouw van het beroemde aquaduct was Briare al beroemd dankzij de ondernemersgeest van Jean Felix Bapterosse. Rond 1850 had hij in Engeland gezien hoe glazen knopen en kralen gemaakt werden. Met de hand en slechts 2 á 3 per uur. Hij ontwierp een stoommachine voor het productieproces en kon zo dit aantal opvoeren tot 500 per uur. 
In Parijs begon hij een fabriekje met enorm succes. In Engeland gingen mede daardoor alle bedrijfjes failliet. Daar vond men de investering van zo'n machine te groot. Uitbreiden in Parijs was niet mogelijk en zo kwam Bapterosse naar Briare, waar hij een aardewerkfabriek opkocht. Onder de noemer Emaux de Briare werden daar behalve knopen en kralen ook mozaïektegels gemaakt. Op het hoogtepunt werkten er 1500 man. Bapterosse was een ondernemer in de geest van het katholieke paternalisme. Men zorgde voor de arbeiders van de wieg tot het graf door woningen te bouwen, goede zorgvoorzieningen etc. Een normaal verschijnsel in die tijd. Andere voorbeelden zijn o.a. Michelin, Krupp, Solvay. En zoals wij op onze reis in Duitsland meemaakte, de lokomotieffabriek van Schwartzkopf in Wildau bij Berlijn. Daar was zelfs een casino voor de arbeiders! Behalve woningen voor de werknemers in Briare kwam hier ook een hospitaal, een nieuwe kerk en stadion. Naar de begrafenis van Bapterosse in 1885 kwamen maar liefst 10.000 mensen. De fabriek bestaat nog steeds wel in veel kleinere vorm. Alle restanten van de tegels en kralen werden door de jaren heen op een terrein gedumpt achter de fabriek. Zo ontstond een berg van een honderd meter lang en 10 meter hoog, waarop inmiddels ook bomen op groeien. Bekend als het geheim van Briare. Officieel mag je daar niet komen, je moet ook over een hek klimmen en dan zie je er het hele jaar door mensen met rugzakken en boodschappentrollies rondlopen om honderden kilo's zwaarder de onuitputtelijke berg af te komen. Deze plek is de droom voor iedereen die mozaïek maakt en kralen en knopen zoekt. Wij konden het niet laten om kralen te zoeken. Daar is aan boord nog wel plaats voor.