2010-09-28

Onderweg van Clamecy naar Auxerre kom je langs Les Rochers de Saussois. Je vaart langs rotswanden. Een geliefde plek voor beginnende bergbeklimmers, zoals in België in Dinant en Freyr. Alleen broeden hier sinds een tiental jaren in de rotswanden enkele Faucons Pelerin. Bij ons bekend als slechtvalken. Van 1945 tot 1970 hebben zij veel te lijden gehad van de pesticiden, maar nu groeit hun populatie weer gestaag. Een zeer bijzondere vogel, één van de snelste van de wereld, die andere vogels vanaf grote hoogte in duikvlucht te grazen neemt. Ze kunnen snelheden tot 350 km halen zei een vissende Parijzenaar, die daar in een oud buitenhuis, tegen de rotsen aangebouwd, zomers resideert en als een beschermheer optreedt in het broedseizoen. Dan proberen bergbeklimmers de eieren weg te halen uit de nesten. Van een overvliegende duif zei hij : kijk dat is de ‘patisserie’ voor hen !

In Auxerre heb je drie grote kerken die vanaf het water goed te zien zijn en ’s-avonds verlicht. In de middelste, de St Etienne, wordt elke avond in Juli en Augustus om 21.00 een Son et Lumière gehouden. Dit is een fenomeen in Frankrijk om vooral de eigen landgenoten op de hoogte te brengen en te houden hoe hun glorieuze geschiedenis in elkaar zit en in het bijzonder de rol van de plaatselijke omgeving daarin. In St. Fargeau hebben wij dit vroeger een aantal malen meegemaakt. Daar is het een schouwspel met 600 inwoners en 60 ruiters, die het daar tot een uniek schouwspel maken rondom een kasteel en een grote vijver. Dit is ook eén van de beroemdste Son et Lumière’s in Frankrijk. In Auxerre, in de St Etienne-kathedraal, was het vooral ‘Son ‘, een hoorspel op zijn Frans met veel gloire en pathetiek, wel slecht vertaald in het Engels (te horen via een koptelefoon van je buurman). Het ‘Lumière’ bestond alleen uit wat lampen die vóór of achter of opzij in de kerk aan en uit gingen en de plaatselijke bevolking, de vleermuizen, verschrikt deed heen en weer vliegen, zoals de bal in een tenniswedstrijd. Ik had eerder daar een vliegende non verwacht!

De binnenstad van Auxerre bleek het ideale shoppingcenter voor Noor en Mees te zijn. Schoenen, jassen, jurken, hoeden werden ruim ingekocht in elegante boutique’s. Ze zagen eruit als echte Francaises. ‘Avonds hadden wij een afscheidsdiner in La P’tite Beursaude buiten op een terras. De regen namen zij de volgende morgen mee naar Nederland. Zij waren net op tijd bij het station om in de ingezette bus te stappen om via La Roche-Migennes naar Parijs te komen. De staking van de conducteurs van vorige week had kennelijk niet veel opgeleverd. En wat doen Fransen dan ? Opnieuw une grève !

2010-09-23

Na een maand of vier werd het tijd om een kapper te bezoeken. In Clamecy dachten wij een goede ´Figaro´ gevonden te hebben t.o. het stadhuis en de overdekte markt aldaar. Ik kan nu de weinige haren die ik nu nog heb wel uit mijn hoofd trekken. In DRIE(!) minuten, ik was nog aan het uitleggen hoe ik mijn haren geknipt wilde hebben, was ik met behulp van een kam en tondeuse zo kaal, dat herinneringen aan mijn groentijd van destijds terug kwamen. Allemaal voor 6 euro…. In ieder geval is het voor mij de komende maanden niet meer nodig ’s-ochtends naar een haarborstel te zoeken.

Het idee om het Canal du Nivernais te graven stamt uit 1783, m.n. voor het houtvervoer. In de Morvan waren immers veel bossen. Het heeft 40 jaar geduurd voor het kanaal gereed was. Al eeuwen eerder werd het hout in stukken van 1,14meter gezaagd en op de kopse kant van een merkteken voorzien van de eigenaar en vervolgens in beekjes, stroompjes en de Yonne geworpen en zo kwam al dat hout naar Clamecy. Vanaf daar is de Yonne bevaarbaar. Daar werd n.a.v. merktekens het hout gesorteerd, vlotten gebouwd van ongeveer 75 lang, 4 meter breed en drie stammen dik ( zo’n 200 kubieke meter hout) . 60 man bouwden in één week zo’n vlot. In 1804 werden er ruim 3500 van die vlotten gebouwd voor Parijs ! Deze werden door ‘flotteurs’ in 8-15 dagen de Yonne stroomafwaarts naar Parijs gebracht, een levensgevaarlijke tocht. Na afloop liep men weer terug naar Clamecy voor de volgende tocht. Één op de twee inwoners van Clamecy deed dit werk ! Na 1842 , toen het kanaal eindelijk klaar was, kon dit ( veel veiliger ) per boot. Later werd steenkool voor verwarming gebruikt en ook dit was in de Morvan ruim voorhanden

Noor en Mees komen een weekje meevaren. Zij zouden in Clamecy arriveren en in Auxerre van boord gaan. Hoe in Clamecy te geraken, per auto of per trein. Elsbeth was opgetogen dat zij voor de trein kozen. Maar hoe arriveerden de dames ? In een Saab cabriolet ! Er was weer eens een staking bij de SNCF, van de conducteurs dit keer. Eenmaal in Auxerre konden zij om half elf ’s-avonds niet verder, geen taxi te vinden maar zij ontmoetten de eigenaar van de Saab en zijn vrouw in een restaurant bij het station, die bereid waren hen naar Clamecy te brengen. Noor was nog wel zo slim om het kenteken van de auto naar ons te SMS-en ! Om half één in de nacht i.p.v. de afgesproken 21.00 uur kwamen zij eindelijk aan boord en konden wij iedereen, ook de chauffeur en zijn vrouw, welkom heten met een Cremant de Bourgogne.

2010-09-19

Voor onze reis naar Frankrijk waren wij gewaarschuwd om veel toastjes of beschuit mee te nemen. Er waren nog maar weinig bakkers in de dorpen. Op de boot van menig Frankrijkvaarder is daarom zelfs een broodmachine aanwezig. Na een half jaar varen in Frankrijk is dit toch wel overdreven. Vrijwel overal, waar wij geweest zijn, was wel een boulanger te vinden of een plaats waar een depot pain was. Al moest je soms door graanvelden fietsen om een baquette te scoren.

Op een bepaald gedeelte langs het kanaal du Nivernais reed ’s-ochtends zelfs een rijdende bakker langs ! Niet goed voor de lijn zo’n bakker voor de deur !

In Clamecy wilden wij een paar dagen liggen om de boot klaar te maken voor de komst van Noortje en haar huisgenoot Mees. Wij werden in de stadshaven al van verre verwelkomd door een Engels paar, Jeff en Jane Arnold op de Barge The Whisper. Vooral Jeff ging helemaal uit zijn dak toen mijn Broom Continental in zicht kwam. Zij hadden er één gehad, bouwnummer 120 ( dat van mij is 139) , waarmee zij langs de Engelse kust en op de Middellandse zee gevaren hebben tot zij op latere leeftijd kozen voor een Rivercruiser een erg luxe boot in vergelijking met een Broom… Jane vertelde dat haar gehele verzameling uitgestalde Chanel 5 door het open raam van de badkamer gestolen was, toen zij langs een kade afgemeerd waren. Verder alleen nog maar good old memories aan boord op de borrel en goede tips. Sindsdien zet Elsbeth haar parfum wel een etage hoger ! Want elke Broom Continental heeft exact dezelfde badkamer

2010-09-19

Na het Étang de Baye verder varend kom je door één van de mooiste stukken kanaal van Frankrijk ‘Les Voûtes de la Collancelle ‘. Het bestaat uit 3 tunnels verbonden door uitgehakte stukken smal kanaal met aan weerszijden beboste rotsen met bovenop eeuwenoude bomen. Je vaart door een groene gleuf in de aarde, destijds met de hand gemaakt, zo smal dat er alleen met lichten geregeld eenrichtingsverkeer mogelijk is. Een fantastische ervaring om hier doorheen te varen.

Hierna volgt de sluizentrap van Sardy, 16 sluizen over 3,5 km. Allemaal door studenten (zonder veel overleg) geregeld. Iedereen heeft 3 sluizen te bedienen. Is de één net klaar met zijn derde sluis omlaag, dan is de volgende net bezig in zijn eerste sluis huurboten op te schutten. Je moet lang wachten, gelukkig mag je in de sluis wachten, want veel aanlegplaatsen tussen de sluizen zijn er niet. En als goede (misschien wel toekomstige) ‘fonctionnaires’ kunnen ze ook alvast wennen aan de tussen 12 en 13 uur verplichte déjeunertijd. Opeens kwam een bazige vrouw om kwart vóór één mij gebieden direct de sluis uit te varen : haar man kwam eraan ! 50 meter vóór ons lag een huurboot in de sluis stil maar zij eiste ruim baan voor haar man !

In de jaren ‘60 werd het Canal du Nivernais gesloten. Dankzij m.n. enkele Engelsen, die er huurboten wilden laten varen is het weer opengesteld voor het toerisme. Thans trekt het kanaal een 50.000 toeristen per jaar, waarvan een tienduizend op een boot zitten. In de winter laat men de panden van het kanaal leeg en in de april weer vol lopen. Minimaal onderhoud dus en een succesvolle oplossing . Er is tegenwoordig ook langs het hele kanaal een geasfalteerde weg voor fietsers, waar zeer veel gebruik van gemaakt wordt, zo hebben wij gezien. Alleen jammer dat de vele sluishuisjes nu leeg staan en de sluizen bediend worden door ‘étudiants’. Een populair baantje, je hoeft alleen een proeve van bekwaamheid te laten zien door 50 meter te kunnen zwemmen. Sluismeesters elders in Frankrijk sluizen altijd, met een mobiel in hun hand om door te geven dat een boot gepasseerd is. Vrijwel altijd staat de volgende sluis al open als je aankomt. Studenten gebruiken hun mobiel alleen voor privé en niet voor hun werk. En zo kom je vaak voor gesloten sluisdeuren. Dat schiet voor ons niet echt op, het duurt langer, maar de performance van de studenten vergoedt veel !

2010-09-04

Chatillon-en-Bazois is op het eerste gezicht een leuk dorp met een grote haven naast een kasteel. Maar niet alles is wat het lijkt. Er was eigenlijk geen ligplaats voor ons, maar met veel moeite hebben wij tussen een verwaarloosde boot en een kleine locaboat-penichette aangelegd. Vanaf beide boten zagen wij gordijntjes bewegen, maar helpen ? ho maar. Wij hebben daar toch twee dagen gelegen. Eén buurman hebben wij nooit gezien, een mensenschuwe Engelsman, die 2x per maand zijn boot verliet… Op de penichette werd zeer vriendelijk gesproken. Het bleek niet een gesprek tussen de schipper en zijn vrouw, zoals wij dachten, maar 2x per dag kwam een enorme St Bernardhond naar buiten samen met zijn baas, de hond werd werd uitgelaten om daarna voor een paar uur met een touw om zijn nek aan een boom vast te worden gebonden met een bot naast zich. Al meer dan 5 jaar verplaatste deze Fransman zich na zijn echtscheiding samen met zijn hond, zomer en winter, door Frankrijk. Verderop lag een Narrowboat uit Engeland met een eenzame oude man aan boord, een weduwnaar met slechts één bruin been. Hij bleek aan dat been een steunkous te dragen. Hij sprak geen woord Frans.Zijn boot heette Albert, bij ons werd hij al snel Albert Steunkous genoemd. Later kwamen wij hem nog enkele keren tegen, zittend in het zonnetje naast zijn boot, een boek lezend, maar meer slapend in zijn stoel. De verhouding pond/euro is de laatste jaren niet in het voordeel geweest van de Engelsen. Op gratis ligplaatsen kom je ze vaak tegen. Van de plaatselijke krant word ik ook niet vrolijk. Het percentage artsen dat zelfmoord pleegt of depressief is ligt in de Bourgognestreek op het hoogste niveau in Frankrijk. Er is bijna geen arts te vinden die hier wil werken. Een oproep van een wanhopige burgemeester in Prémery voor invulling van een vacature van een arts voor 1500 patiënten staat paginagroot in de krant : hij is niet te vinden. Het is dus niet allemaal het goede leven in Bourgondië .

In het water van het kanaal komen wij regelmatig bewegende zwarte bollen tegen, bestaande uit kleine visjes, een soort kikkerdril. Schaduw erboven en de kluwen visjes verdwijnt om een meter verder zich weer te vormen, een fascinerend gezicht, als gezamenlijke bescherming tegen groot gevaar. Navraag bij een sluismeester : dat zijn poisson chat. Bij ons bekend als meerval. In het plaatselijk sufferdje kom je wel eens een foto tegen van een visser die een meer dan 2 meter lang volwassen exemplaar heeft gevangen, echt waar. Een zeer smakelijke vis, zoals wij vernamen op de strekdam bij het meer de Baye, waar dagelijks tientallen vissers proberen een poisson chat te vangen

Het hoogste punt van het Canal du Nivernais, als je van de Loire omhoog en naar de Seine toe weer omlaag gaat is het Etang de Baye en het Etang de Vaux. ( 269 meter boven NAP). Samen een paar honderd hectare water, waarmee het kanaal aan beide kanten van water wordt voorzien en we zijn blij weer eens groot water te zien. Gescheiden door een lange strekdam waar je mag aanleggen met weer een schitterend wijds, bijna Nederlands, uitzicht op een meer. In de verte worden zeillessen gegeven en op de strekdam staat om de meter wel een visser te proberen een maaltje bijeen te vangen.